چالش بین آنچه از منظر پیروان این یا آن دین «مقدس» و مصون از نقد و انتقاد تلقی می‌شود، با آزادی بیان و آزادی خلاقیت هنری و ادبی و نظری، رخدادی تازه نیست.

اما این چالش به عصر جهانی شدن و انقلاب ارتباطات و به دوران ظهور موجی که به «بنیادگرائی و تروریسم اسلامی» معروف شده است، چون پدیده‌ای جهانی، به بمب و مسلسل و جواز قتل مردمان مسلح شده و هر گروه کم‌شماری از بنیادگرایان اسلامی به خود حق می‌دهد که برای دفاع از مقدسات دینی خود، خشونت را با حمله به هدف‌های آسان، به تیتراول رسانه‌های جهان برکشیده و آزادی بیان را به آماج حمله‌های خود بدل کند.

بر بستر این چالش است که متعصبان در کشورهائی استبدادی آزادی بیان را با سازوکارهائی چون سانسور، خودسانسوری تحمیلی و‌ گاه قتل هنرمندان و نویسندگان، در پای حفظ حرمت «مقدسات و مبانی دین» قربانی می‌کنند و بنیادگرایان اسلامی برای تحمیل جزم‌های خود بر جوامعی که از نعمت دموکراسی و آزادی بیان برخوردارند، به ترور و تولید فضای رعب و وحشت متوسل می‌شوند.