۵ دی‌ماه سال روز تولد بهرام بیضایی

۵ دی‌ماه سال روز تولد بهرام بیضایی

۵ دی‌ماه سال روز تولد بهرام بیضایی

“طاقت بيار طاقت؛ كه پهلوانی جز طاقت نيست .چون تو را شكنجه می‌كنند بايد كه بر ايشان بخندی و اگر نتوانی خنديد آب دهان بر رويشان بيفكنی. و اگر آب دهان نتوانستی افكند ناسزايشان بگويی واگر ناسزا نتوانستی دندان خشم بفشری و اگر دندان خشم فشردن نتوانی مباد بنالی كه ايشان از تو همين خواهند. و اگر بيش خواهند مباد بگريی كه چون بگريی آنگاه است كه ايشان بر تو بخندند.”
ــ قصه‌های مير كفن‌پوش (۱۳۵۸) {فیلمنامه} ــ

بهرام بیضایی متولد ۵ دی‌ماه ۱۳۱۷ در تهران است. او کارگردان سرشناس سینما و تئاتر است و نمایشنامه‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس و پژوهش‌گری نام‌آشنا.
بیضایی تحصیلات را در رشته ادبیات نیمه‌تمام رها کرد و به استخدام اداره کل ثبت اسناد و املاک دماوند درآمد اما بعدها در سال ۱۳۴۱ به اداره هنرهای دراماتیک که به اداره برنامه‌های تئاتر تعییر نام داد انتقال یافت. بهرام بیضایی یکی از پایه‌گذاران کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۴۷ بود که در سال ۱۳۵۷ از کانون جدا شد.
بیضایی فعالیت سینمایی را با فیلم‌برداری یک فیلم هشت‌میلی‌متری چهار دقیقه‌ای سیاه و سفید در سال ۱۳۴۱ شروع کرد و پس از ساخت فیلم کوتاه عمو سبیلو در سال ۴۹، اولین فیلم بلند سینمایی به نام “رگبار” را در سال ۱۳۵۰ ساخت. فیلم‌های چریکه تارا و مرگ یزدگرد فیلم‌های ساخته شده در سال‌های ۵۷ و ۶۰ توسط بیضایی هنوز توقیف هستند و اجازه نمایش عمومی نیافته‌اند.
بهرام بیضایی در همه این سال‌ها برای ساختن فیلم با مشکلات ممیزی روبه‌رو بوده است؛ حتا اجازه تدریس در دانش‌گاه نیز پس از انقلاب فرهنگی از او دریغ شد..
باید افزود که بیضایی در سال ۱۳۴۸ به عنوان استاد مدعو با دانشگاه تهران همکاری می‌کرد و هم‌چنین در سال ۱۳۵۲ از ادارهٔ برنامه‌های تئاتر به دانشگاه تهران به عنوان استادیار تمام وقت نمایش دانشکدهٔ هنرهای زیبا و مدیریت رشتهٔ هنرهای نمایشی انتقال یافت. در سال ۱۳۶۰ پس از بیست سال کار دولتی از دانشگاه تهران اخراج شد.
از معروف‌ترین فیلم‌های بیضایی می‌توان به فیلم‌های رگبار (۱۳۵۰)، غریبه و مه (۱۳۵۲)، کلاغ (۱۳۵۵)، چریکه تارا (۱۳۵۷) باشو غریبه کوچک (۱۳۶۴)، مسافران (۱۳۷۰)، سگ‌کشی (۱۳۸۰) و … اشاه کرد.
بهرام بیضایی هم‌اکنون در امریکا اقامت دارد و در دانشگاه استنفورد مشغول تدریس و تحقیق است.

ماهرخ: وقتی چیزی میخواین بشکنین اول خبر کنین!
حکمت داوران: قلبم سالها شکسته و کسی خبر نداره!
ــ دیالوگ فیلم مسافران ۱۳۷۰ ـــ