جنایات داعش، سرکوبگری‌های حکومت شیعی ایران، گروگان‌گیری به نام اسلام در سیدنی، حمله به یک مدرسه در پاکستان… برای همه این اعمال از طرف مسلمانان توضیح و توجیهی وجود دارد. با همه توضیح‌ها و توجیه‌ها پرسیدنی است که مسئولیت اسلام در این میان چیست؟ آیا کاملا بی‌تقصیر است؟ هر عیب که هست از مسلمانی ماست؟ دست کم بفرمایید مسئولیت ابنای دین و علمای اسلام در این میان چیست، یعنی آنانی که آموزش می‌دهند و ترغیب و تشویق می‌کنند.
پرسش درباره ربط اسلام با خشونت و استبداد در میان مسلمانان را برای تعدادی از روشنفکران و نواندیشان دینی و متخصصان دین فرستادیم. سه پاسخ دریافت کردیم: از آقای حسن یوسفی اشکوری،آقای آرش سلیم و آقای یاسر میردامادی.
♦ حسن یوسفی اشکوری می‌گوید:
«عیب از خود اسلام هم هست و بدین ترتیب باید قبول کرد که تمام رفتارهای مسلمانان از آغاز تا کنون برآمده از یک سوء تفاهم نیست. به هرحال می‌توان یک رابطه علّی بین برخی ظواهر آیات قرآن و یا روایات حتی معتبر و سیرهٴ مسلمانان صدر با برخی افکار و یا رفتارهای مسلمانان خشونت گرا و کشف و ملاحظه کرد.»
♦ به نظر آرش سلیم قایل شدن به تقابلی به نام اسلام و کفر زمینه‌ساز خشونت است، چرا که «بر اساس این دوگانه، هر فرد غیرمسلمان اگر مسلمان نشود با درجاتی مستحق مجازات و تبعیض توسط مسلمانان است.»
♦ و فشرده سخن یاسر میردامادی این است که: «اسلام با داعش نسبتی دارد، اما جنبه‌ی داعشانه‌ی اسلام، تمام اسلام نیست. از این رو مسلمانانِ مداراجو موظف به کشف، استخراج و غنی‌سازی جنبه‌‌های غیرداعشانه‌ی اسلام‌اند.»
